میشل فوکو

میشل فوکو (1926-1984) فیلسوف، تاریخ‌نگار و جامعه‌شناس فرانسوی بود که به‌خاطر آثار نوآورانه‌اش در حوزه‌های قدرت، دانش، دیسیپلین و تاریخ اندیشه شهرت دارد. فوکو با رویکردی پست‌ساختارگرایانه و پست‌مدرن، ساختارهای قدرت و تأثیر آن‌ها بر دانش و گفتمان‌های اجتماعی را بررسی کرد. آثار برجسته‌اش مانند تاریخ جنون، نظم اشیا، نظارت و تنبیه و مجموعه تاریخ جنسیت نشان‌دهنده تحلیل دقیق او از نحوه کنترل اجتماعی و تنظیم هنجارها هستند.

فوکو مفاهیمی چون «قدرت-دانش» را مطرح کرد و نشان داد که چگونه نهادهایی مانند زندان‌ها، بیمارستان‌ها و مدارس ابزارهایی برای اعمال قدرت و شکل‌دهی به هویت و رفتار انسان‌ها هستند. او همچنین به مطالعه تاریخ پزشکی، روان‌پزشکی و جنسیت پرداخت و با کاوش در آرشیوهای تاریخی، به بازنمایی صداهای حاشیه‌ای و سرکوب‌شده در تاریخ پرداخت. اندیشه‌های فوکو همچنان در حوزه‌های مختلف علوم انسانی و اجتماعی تأثیرگذار است.