🌀 قسمت دوم: حبابهای کیهانی، تورم و جهانهای موازی نوع اول
قسمت دوم از ۶ مقاله کتاب «جهانهای موازی» میچیو کاکو
🧠 مروری سریع بر آنچه تا اینجا آموختیم:
ما در مقاله اول فهمیدیم:
- بیگبنگ، آغاز فضا و زمان بود
- جهان در حال انبساط است
- اما حالا یک سوال مهمتر پیش میآید:
آیا بیگبنگ فقط یک بار اتفاق افتاد؟
یا ممکن است بینهایت بیگبنگ در کیهان اتفاق بیفتد؟
🌬️ تولد نظریهای شگفتانگیز: تورم کیهانی (Inflation)
در دهه ۱۹۸۰، فیزیکدانی به نام آلن گات نظریهای را مطرح کرد که انقلابی در درک ما از کیهان ایجاد کرد:
“تورم کیهانی.”
طبق این نظریه، در لحظهای بسیار بسیار کوچک پس از بیگبنگ (۱۰ به توان منفی ۳۵ ثانیه)، جهان به شکل انفجاری باد کرد!
خیلی سریعتر از سرعت نور. نه ماده، بلکه خود فضا در این مرحله رشد کرد.
🎈 مثال تصویری:
فرض کن بادکنکی داری که نه با فوت، بلکه با انفجاری ناگهانی باد میشود!
در کسری از ثانیه چندین برابر میشود، طوری که حتی فرصت نکردهای فوت کنی!
این همان مرحله تورم است.
🌌 اما یک پیامد عجیبتر!
نظریه تورم یک چیز جالب میگوید:
تورم ممکن است در جاهای مختلف کیهان متوقف شود و در جاهای دیگر ادامه پیدا کند.
یعنی چه؟ یعنی ممکن است جهان ما فقط یک حباب از میان بینهایت حباب دیگر باشد که هرکدام بیگبنگ خاص خود را تجربه کردهاند.
به این میگویند:
🌍 جهانهای موازی نوع اول – مدل حبابی (Bubble Multiverse)
🧽 مثال ساده و کاربردی:
کاکو از مثالی عالی استفاده میکند: کف صابون!
- وقتی صابون میزنی و فوت میکنی، حبابهای زیادی تشکیل میشود
- هر حباب دنیای خاص خودش را دارد
- شاید بعضی حبابها بزرگتر یا کوچکتر باشند
- بعضی شاید در حال نابود شدن باشند
در این مدل:
هر حباب یک جهان کامل است با قوانین فیزیکی خودش.
و جهان ما فقط یکی از آنهاست.
⚖️ قوانین فیزیک در هر حباب متفاوت است؟
بله! شاید در جهانهای دیگر:
- نیروی گرانش ضعیفتر یا قویتر باشد
- نور با سرعت دیگری حرکت کند
- حتی مادهای مثل الکترون اصلاً وجود نداشته باشد!
🧪 مثال:
فرض کن در آشپزخانه چند نوع کیک میپزی:
با آرد، شکر، تخممرغ، ولی هر بار مقدار آنها را کمی تغییر میدهی.
در نهایت چندین کیک مختلف خواهی داشت! بعضی خوشمزه، بعضی سفت، بعضی اصلاً قابل خوردن نیستند.
جهانها هم مثل این کیکها هستند.
در بعضی، مثل جهان ما، زندگی ممکن است. در بعضی، نه!
🧠 سؤال مهم کاکو:
آیا فقط به این دلیل اینجا هستیم که جهان ما برای زندگی مناسب است؟
یعنی از بین بینهایت جهان، ما در جهانی زندگی میکنیم که شانس آن بوده تا زندگی شکل بگیرد.
این دیدگاه به “اصل انساننگر” (Anthropic Principle) معروف است.
🔄 آینده جهان؟ ادامه دارد یا پایانی دارد؟
در همین فصل، کاکو توضیح میدهد که اگر این تورم جاهایی متوقف و جاهایی ادامه یابد، همیشه جهانهای جدیدی ساخته خواهند شد.
یعنی جهان ما ممکن است در آینده:
- یخ بزند
- دوباره فروبپاشد
- یا فقط از دور نظارهگر تولد حبابهای تازهتر باشد
💥 جمعبندی بخش دوم:
در این مقاله با مفاهیمی آشنا شدیم که جهان ما را بخشی کوچک از یک منظومهی عظیمتر میدانند:
✅ جهان ما یکی از بینهایت جهانهای حبابی است
✅ هر جهان ممکن است قوانین متفاوتی داشته باشد
✅ ما در جهانی هستیم که بهطور خاص برای زندگی مناسب بوده
✅ و شاید در آینده، جهانهای بیشتری بهوجود آیند